İNFERTİLİTE

Tanım:

En az 1 yıl herhangi bir korunma yöntemi uygulanmadan haftada 2-3 kez  cinsel ilişkiye rağmen gebelik elde edilemiyorsa infertilite yani kısırlık olarak adlandırılır.

İnfertilite görülme sıklığı %15 civarındadır. Tüm dünyada çiftlerin yaklaşık %15 i infertilite nedeniyle yardımcı üreme tekniklerine başvurmaktadır. Bunlardan, yani infertilite olgularının %10-12 sinde herhangi bir patoloji tespit edilemez. Bu çiftler idiopatik ( nedeni açıklanamayan )  infertilite olarak adlandırılır.

Bazı durumlarda 1 yılı beklemeden hekime müracaat etmek gerekir:

• Çok sık ya da seyrek adet görmek
• Geçirilmiş pelvik enfeksiyon öyküsü
• 2’ den fazla düşük
• Kadın yaşının ileri olması ( 35 yaş üstü )
• Uterustaki anomaliler ( Arcuat, bikornis , didelphus vs. )
• Uterusta büyük myom, kist, endometrioma ( çikolata kisti )
• Erkek testislerinin küçük olması
• Prostat enfeksiyon öyküsü
• Az ya da fazla kilolar da infertilite nedeni olmaktadır. ( normalin % 10-15 altında ya da üstünde )
• Yine infertilite üzerinde etkili başka faktörler de var. Sigara, alkol, çalışma ortamı, kullanılan ilaçlar. Özellikle sigara erkeklerde sperm sayısını azaltıyor, kadınlarda yumurta kalitesini bozuyor. Alkol de benzer şekilde sperm sayısını olumsuz etkiler.Yine ülser ve tansiyon ilaçlarınınsperm sayıları üstünde etkili olduğu bilinmektedir. Kafeinin bırakılması da konsepsiyon şansını arttırır.
• Cinsel ilişki sıklığı ve ilişkinin zamanı ( yumurtlama zamanına denk gelen günlerde ) önemlidir.
• Çalışma hayatı da etkileyici faktörlerden biridir.
• Kadının üreme potansiyeli 20-30 yaş civarıdır. 35 yaşından sonra keskin bir düşüş gösterir.

İnfertilite olgularına yaklaşım nasıl olmalıdır :

• Anemnez ( hikaye ) : Her şeyden önce iyi bir anemnez alınmalı. Hastaya zaman ayırmak gerekir. ( en az yarım saat)
• Muayene : Jinekolojik muayeneye ilaveten USG (trans-vaginal) ile bakılmalıdır.
• Bazal hormonal profil ( adetin 3. günü ) bakılmalı, rutin tetkikler de istenmelidir.
• Sermiyogram ( 3-5 gün cinsel ilişki olmadan ) bakılmalı
• HSG tetkiki yaptırmalı , kanalların açık olup olmadığı gözlenmeli. Adetin bitiminden 2-3 gün sonra cinsel ilişki olmadan HSG çektirmeli.

Bunların tümü göz önüne alınıp tedavi şekli seçilir. İnfertilite tedavisi sabır gerektirir. Bu nedenle infertil çiftlerin psikolojisi de önemlidir. Zira huzursuz ortam infertiliteyi etkileyen faktörlerden biridir. Sıkılmadan tedaviyi devam ettirmek gerekir, yoksa başarılı sonuçlar alınamaz. Modern toplumların infertiiliteyi tabu olmaktan çıkarması ve tedaviyi bilinçli bir şekilde devam ettirmesi çok değerlidir.

HİSTRERESKOPİ

Tanım :

Lokal veya genel anestezi altında, rahim içini ve tüplerin rahime açılan kısmının optik bir kamera eşliğinde incelenmesidir. İki amaçla yapılır. Tanısal ve cerrahi.

Nasıl Yapılır :

Bu işlem vaginal yoldan rahim ağzı kanalında özel bir aletle rahime girilerek yapılır. Histereskopide görüntüler bir monitörde izleniz. Rahim içine sokulan kamera ve mercek sisteminden oluşan boru şeklindeki alete histereskop denir. Muayenehane ortamında lokal anestezi veya ameliyathane ortamında genel anestezi  ile yapılır.

Histereskopi sonrası hamile kalmak mümkün. Rahim içinde yer kaplayan lezyonlar ( polip, myom ) , yapışıklıklar giderilince hamile kalma olasılığı artar.

Histereskopi genellikle adetin bitimiden sonraki 1. hafta içerisinde yapılır. Bu dönemde rahim içinin görüntüsü histereskopi için en uygun haldedir.

Histereskopi Sonrası :

Aşırı vaginal kanama, şiddetli karın ağrısı, ateş, kötü kokulu akıntı olduğunda doktora başvurmak gerekir. Bir dahaki adete kadar cinsel ilişki olmamalıdır. Histereskopi sonrası vaginal akıntı ve kramplar hissedilmesi normal sayılır. Bunun için basit ağrı kesici kullanmak yeterlidir.

Histereskopi:

• İnfertilite ( kısırlık ) , tekrarlayan düşüklerin nedenlerinin araştırılmasında ve rahim içi patolojilerinin ( myom, polip, yapışıklıklar vs. ) tedavisinde önemli bir tanı aracıdır.
• Tekrarlayan düşüklerin araştırılması
• Aşırı kanamalara yol açan polip ve myomlar
• Rahim içi yapışıklıklar ( Asherman sendromu )
• Doğuştan rahim anomalileri ( septum, bikornis, arcuat )
• Rahim içi dokusunun yani endometriumun erken evre kanserlerinde şüpheli yerden biyopsi alınabilir.
• İpi görülmeyen ve rahim içine kaçan spiralin çıkarılması
• Anormal HSG veya USG bulgusunu kesinleştirmek için yapılabilir.

Histereskopinin riskleri de vardır. Rahmin içine fazla sıvı verilmesi durumunda kandaki sodyumun azalmasına ( hyponatremi ) neden olabilir. Rahim delinebilir, enfeksiyon olabilir, barsak ve idrar yolu yaralanmalarına neden olabilir.

Histereskopi işlemi için vücutta herhangi bir kesi açılmaz. Hasta aynı gün taburcu olur.